Đình, chùa Quyên - Hóa xã Bảo Lý, huyện Phú Bình nằm ở giữa làng, gần đường ra tỉnh lộ 269c. Đình, chùa Quyên - Hóa tạo thành một quần thể kiến trúc có địa thể phong thủy đẹp, tọa lạc trên khoảng đất rộng khá cao xung quanh là cây xanh rợp bóng mát xen lẫn một số cây cổ thụ, hướng chính của đình là hướng Nam và Tây Nam. Đình được xây dựng vào khoảng thế kỷ XVIII. Trong thời kỳ chống Pháp, chống Mỹ đình nằm trong diện tiêu thổ kháng chiến.

Ảnh Di tích lịch sử văn hóa Đình Làng Quyên- Hóa, xã Bảo Lý

Đình Quyên - Hóa thời kì trước năm 1945 thuộc làng Quyên Hóa, một trong 8 làng thuộc xã Đương Nhân, phủ Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên. Đến năm 1961 tách ra thành 02 xóm Quyên và xóm Hóa. Nay thuộc xã Bảo Lý, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên.

Căn cứ nội dung đạo sắc phong còn lưu giữ tại Đình Quyên - Hóa và cuốn Thần tích, thần sắc làng Quyên Hóa, xã Đương Nhân, phủ Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên đang lưu tại Viện Thông tin Khoa học Xã hội cho biết: làng Quyên - Hóa thờ các vị thần đó là thần Cao Sơn, Quý Minh, Tam Giang tôn thần và Hoàng phi công chúa. Đạo sắc có nội dung ban cấp cho địa phương thờ cúng vị thần Cao Sơn, Quý Minh và Tam Ty Quá Giang đã có công bảo vệ đất nước, che chở cho nhân dân.

Đ/c Nguyễn Minh Tuấn, phó chủ tịch UBND huyện Phú Bình, Ban trị sự phật giáo tỉnh Thái Nguyên dự Lễ cắt băng và kháng thành và công bố quyết định bổ nhiệm trụ trì chùa Quyên, xã Bảo Lý

Đình Quyên - Hóa còn là một trong những nơi thờ các anh hùng dân tộc, các vị tướng tài ba, những con người xuất chúng đã có công dẹp giặc Thục đóng góp to lớn vào sự nghiệp bảo vệ đất nước ta ở thời kỳ Hùng Vương dựng nước. Các tài liệu, hiện vật như sắc phong, thần tích, bài vị còn lưu giữ, bảo tồn được tại đình Quyên - Hóa đã góp phần khẳng định công lao của các ông được nhân dân tôn vinh, ghi nhận. Đồng thời cũng phản ánh một truyền thống tốt đẹp “Uống nước nhớ nguồn; Ăn quả nhớ người trồng cây” của nhân dân địa phương.

Lễ khánh thành Di tích lịch sử văn hóa Chùa Quyên, xã Bảo Lý

Đình Quyên - Hóa hàng năm được duy trì lễ hội vào ngày 9 tháng giêng hàng năm. Lễ hội diễn ra trong một ngày tưởng niệm các anh hùng dân tộc. Ngày 4 tháng 4 lễ hạ điền, ngày 4 tháng 11 ngày nhập tịch. Lễ hội ở đình, chùa Quyên - Hóa là lễ hội được nhiều người ở địa phương biết đến.

Lễ dâng hương tế lễ tại cụm Di tích Đình chùa Làng Quyên Hóa, xã Bảo Lý

Chùa Quyên - Hóa thờ Phật và thờ Mẫu, nơi sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng của nhân dân. Theo nội dung cây hương đá có tiêu đề là Hưng Phúc tự thiên đài tân tạo (Tân tạo cây hương đá chùa Hưng Phúc) dựng vào thời Lê Bảo Thái năm thứ 9 (1728) thế kỷ XVIII cho biết dân làng lập bia ghi tên của một số người đã công đức ruộng vào chùa, qua đó cho biết được hoàn chỉnh vào cuối thời Lê. Trải qua nhiều thời kỳ lịch sử ngôi chùa đã được nhân dân công đức tôn tạo. Đình, chùa Quyên - Hóa cũng từng là nơi diễn ra nhiều sự kiện lịch sử gắn với quá trình phát triển của Đảng bộ, chính quyền địa phương.

Đại lễ Phật đản tại Di tích Chùa Quyên, xã Bảo Lý

Với những giá trị về lịch sử, Đình - Chùa Quyên - Hóa đã được Ủy ban nhân dân tỉnh Thái Nguyên cấp bằng xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp Tỉnh theo Quyết định số 2309/QĐ-UBND ngày 30/09/2008.